Doel

Een belangrijk doel van het aangescherpte Stabiliteits- en Groeipact en het Stabiliteitsverdrag is het versterken van de begrotingsdiscipline. In de Wet houdbare overheidsfinanciën zijn daarom, conform Europese afspraken, de Europese begrotingsdoelstellingen op nationaal niveau wettelijk verankerd. Onderdeel van de afspraken is dat een lidstaat moet beschikken over een onafhankelijke instantie die belast is met het toezicht op de naleving van Europese begrotingsregels.

Taak

De Afdeling advisering toetst of de ontwerpbegroting voldoet aan de Europese begrotingsafspraken. Zij heeft voor het onafhankelijk begrotingstoezicht de juridische grondslag en het toetsingskader in kaart gebracht. De Afdeling advisering moet ingaan op het gevoerde begrotingsbeleid en op de vraag hoe dit zich verhoudt tot de Europese begrotingsregels. Zij maakt bij haar toets onder meer gebruik van de ramingen van het Centraal Planbureau. Deze toetsende rol moet worden onderscheiden van de adviserende rol die de Afdeling advisering al had bij de Miljoenennota.

Centraal Planbureau

Een goede taakverdeling en samenwerking met het Centraal Planbureau voorkomt de noodzaak dat de Afdeling advisering eigen kwantitatieve analyses en berekeningen moet maken. Bij het begrotingsbeleid maakt deze taakverdeling een goed onderscheid tussen de onafhankelijke analyses en prognoses van het Centraal Planbureau en de normatieve toetsing en bestuurlijke weging van de naleving van begrotingsafspraken door de Afdeling advisering. De Afdeling advisering en het Centraal Planbureau hebben werkafspraken gemaakt.

Begroting en Miljoenennota

In september 2014 heeft de Afdeling advisering voor het eerst de begroting en Miljoenennota beoordeeld in het licht van de Europese begrotingsregels. De beoordeling als toezichthouder moet niet worden verward met het traditionele advies over de Miljoenennota dat de Raad van State al meer dan honderd jaar uitbrengt. Vanaf 2015 verschijnt de beoordeling van de ontwerpbegroting aan de Europese begrotingsregels als een apart document bij de Miljoenennota.

Voorjaarsrapportage

Voor een adequate invulling van het onafhankelijke begrotingstoezicht is het belangrijk dat dit aansluit bij de belangrijkste momenten in de nationale begrotingscyclus. Naast de beoordeling in september, brengt de Afdeling advisering ook een toets in het voorjaar uit: de voorjaarsrapportage Begrotingstoezicht. Dit is een beoordeling van het zogenoemde Stabiliteitsprogramma dat de regering vóór 1 mei aan de Europese Commissie en de Raad van Ministers moet uitbrengen.

Publicatie

De onafhankelijke toezichthouder stelt beoordelingen op die voor het publiek toegankelijk zijn. De Afdeling advisering is verantwoordelijk voor de openbaarmaking van de rapportages. Deze publiceert zij met volledige tekst op de website van de Raad van State. De Afdeling advisering biedt de rapportages aan de regering en de Europese instanties aan. De regering zendt de rapportages aan de Tweede Kamer.